Sketchnotes tekenen – eenvoudiger en beter met de juiste pennen

Met sketchnotes kun je gecompliceerde zaken of lange presentaties fantastisch opfrissen. Hiervoor benut je een combinatie van tekst en illustraties.

De tekeningen in sketchnotes hoeven niet artistiek hoogdravend te zijn, maar eerder helder en informatief. De combinatie van tekst en beeld maakt beweringen beter te begrijpen en zorgt toch voor detail – diverse beelden in een volgorde of gegroepeerd maken ook complexe zaken vaak heel begrijpelijk. Wanneer je meer wilt weten over het gebruik van sketchnotes, dan ben je hier aan het juiste adres.

Sketchnotes zijn een creatieve manier om notities en presentaties weer te geven, of elk soort gebeurtenis. Ze helpen om de focus te richten op de essentiële punten en de mondelinge informatie eenvoudiger op te nemen. Wie later nog eens naar je sketchnotes kijkt, zal zich beslist meteen weer aan de inhoud herinneren – en wel veel beter dan alleen met behulp van de opgeschreven notities.

Een combinatie van beeld en tekst is beter geschikt om ons herinneringsvermogen een steuntje in de rug te geven.

Bij welke gelegenheden je gebruik maakt van sketchnotes, hangt helemaal af van je eigen wensen. Maar eigenlijk kun je alles wat je met woorden uitdrukt ook in sketchnotes weergeven. Het voordeel hiervan: het thema wordt tegelijkertijd overzichtelijk gestructureerd. Recepten, handleidingen, informatie omtrent een bepaald onderwerp – je kunt het allemaal vasthouden in een sketchnote.

Om snel kenmerkende tekeningen te maken, kun je oefenen om vaak voorkomende vormen en voorwerpen met maar een paar lijntjes te tekenen. Op die manier stel je een heel lexicon samen met jouw eigen beeldtaal. Zo kun je heel snel en efficiënt tekenen en illustreren. Bovendien vergaar je op die manier een schat aan tekens waarvan jouw lezers de betekenis moeiteloos begrijpen.

Wanneer je wilt, kun je sketchnotes ook inkleuren – heel subtiel en ingetogen of ook met felle kleuren. Het kan er ook formidabel uitzien wanneer je met verschillende tinten grijs werkt om voor afwisselende schaduweffecten te zorgen.

Indien mogelijk moet de kleur echter minder decoratief zijn en de betreffende uitspraak ondersteunen.

Zo kan het zin maken om afzonderlijke tekens, zoals uitroeptekens, stopbordjes of markeringen, een rode kleur te geven. Hierdoor komen ze optisch sterker tot uitdrukking. Een gloeilamp kun je geel maken – om in een oogopslag te wijzen op belangrijke informatie.

Of jij jouw sketchnotes nu in zwart maakt of ook andere kleuren toepast, is echter ook afhankelijk van het verdere gebruik. Wanneer jouw sketchnotes gefotokopieerd worden, is het zinvol om af te zien van kleuren omdat de kopie dan de beste weergave is van het origineel.

Wie het een tikje artistieker wilt maken, kan ook aquarel of lettering in de sketchnotes gebruiken en de tekst er omheen plaatsen. Op die manier geef je een individuele touch aan je sketchnote. Het best gebruik je daarvoor Brush Pens zoals de ABT Dual Brush Pen of de Fudenosuke.

Wanneer je ook handlettering elementen in je sketchnotes opneemt, is het raadzaam om te werken met Brush Pens, zoals de ABT Dual Brush Pens op waterbasis of een Fudenosuke. Want daarmee creëer je een fraaie, sierlijke lettering. 

Vlakgom en correctierollers kunnen worden gebruikt om de tekening te corrigeren, mocht er eens een foutje gebeuren. Wanneer je de illustratie na afloop nog een keer wilt bewerken, is een correctieroller hiervoor bij uitstek geschikt. Doordat hij droog corrigeert, kun je meteen weer over de gecorrigeerde plek schrijven of tekenen.

Natuurlijk kun je jouw sketchnotes op elk papier tekenen. Toch is wit papier het meest aan te raden, omdat dit het beste contrast biedt. In het begin kan het handig zijn om papier te gebruiken met kleine puntjes (dotted paper), omdat het hiermee gemakkelijker is de informatie te structureren of bijvoorbeeld kaders te maken.

Sketchnotes passen tijdens een lezing of een presentatie in de regel goed op één of meerdere vellen van een flipchart of op de opengeslagen dubbele pagina van een notitieblok. Het is van voordeel wanneer je niet hoeft om te slaan en de hele inhoud direct op één enkele pagina staat. Om jouw inhoud in te delen, heb je diverse mogelijkheden:

Lineair

Dit formaat doet denken aan een gedrukt boek.

Radiaal
Hierbij groepeer je de informatie cirkelvormig om een informatief middelpunt heen.

Verticaal
De informatie wordt van boven naar beneden geplaatst en in die volgorde gelezen.

Pad
Een informatiepad loopt in een willekeurige vorm over het papier heen, bijvoorbeeld in de vorm van een W, Z of C – maar in principe is elke vorm denkbaar. Belangrijk hierbij is dat je de vorm grafisch heel duidelijk maakt

Veel plezier – en blijf creatief.